8/28/2018 07:55:00 PM

KUPUJĘ LOKALNIE, RATUJĘ KSIĘGARNIE

Ponad rok temu, gdy Kluboksięgarnia FiKa mieściła się jeszcze w swej pierwszej siedzibie – w Muzeum Narodowym na Wałach Chrobrego – zobaczyłam tam jedną z ukochanych książek dzieciństwa: „Pożyczalscy pomszczeni”. Od razu kupiłam i postanowiłam zdobyć pozostałe tomy (bo to był piąty, zamykający cykl opowieści o rodzie Pożyczalskich). Kupiłam pozostałe.

W Arosie, internetowej księgarni, dyskoncie książkowym. Bo były za pół ceny.

W ostatnich tygodniach tegorocznych wakacji spotkałam w Fice kolejną dawną książkową sympatię – „Matyldę” – i zapałałam znaną bibliopatom żądzą zdobycia wszystkich książek danego autora. Obecnie zbieram kolejne tomy Dahla.

Chcecie znaleźć różnice na tych dwóch obrazkach? Proszę bardzo, są trzy: FiKa zmieniła lokalizację. Ja jestem o rok starsza. Te książki Dahla kupuję już nie w Arosie, a w Fice. Chociaż jest drożej, czy raczej, mówiąc dokładniej – jest taka cena, jaką przewidział wydawca, a nie cena zniżkowa, dyskontowa.

I wiecie co? Jestem zadowolona. Więcej, jestem z siebie dumna.

W czym rzecz? Aros to wspaniała księgarnia internetowa i pewnie jeszcze wiele razy z niej skorzystam, jeśli chodzi o literaturę fachową – zniżki są naprawdę cudowne. Ale książki dostępne w lokalnych księgarniach będę się starała kupować właśnie w nich.

To małe oświecenio-przełamanie przeżyłam po imprezie „Przesuwanie FiKi”, o której pisałam w jednym z moich ostatnich felietonów na „Kobiecej Sprawie”. Najnowsza siedziba Kluboksięgarni FiKa podoba mi się ogromnie i coraz bardziej lubię spędzać tam czas. Bardzo też lubię Między Wierszami – umieszczoną na Jasnych Błoniach księgarnię i kawiarnię w jednym (dobre lody, pyszna tarta, wspaniałe fotele i tam właśnie dorwałam biografię Pameli L. Travers, twórczyni Mary Poppins). Nie chciałabym któregoś dnia zobaczyć wywieszki „Kończymy działalność” ani na drzwiach FiKi, ani na drzwiach Między Wierszami. A przecież to się właśnie może stać, jeśli będę wybierać książkowe dyskonty.

Wreszcie do mnie dotarło – albo raczej pozwoliłam sobie uświadomić to mojemu wewnętrznemu Sknerusowi McKsiążkowi: tańsza książka na dalszą metę może przynieść mi sporo smutku. Myśl „och, co ja jedna mogę, nic się nie stanie, gdy kupię taniej, niech drożej kupują inni” jest z gruntu fałszywa – inni to właśnie ja i kolejne pojedyncze osoby, które dokonują takiego albo takiego wyboru zakupowego. Myśl „niech kupują ci, których na to stać” też nie jest do końca w porządku. Nie opływam w luksusy – podobnie jak duża część społeczeństwa czytającego i kupującego książki. Nie muszę kupować tuzinami ani wszystkiego. Jeśli już jednak decyduję się na jakiś konkretny książkowy zakup, to może mogę go zrobić właśnie lokalnie? Może choć co trzecia lub co piąta książka będzie książką kupioną w lokalnej księgarni?

Między Wierszami: jeden z klimatycznych zakątków wśród półek.

(Właśnie sobie przypomniałam, że jeszcze wcześniej taka sama refleksja, tylko w formie szczątkowej, dopadła mnie właśnie przy zakupie biografii Travers. Zdjęłam książkę z półki, spojrzałam na cenę, stwierdziłam: „E, poszukam w Arosie, będzie taniej”, odłożyłam. Usiadłam. Pomyślałam: „A jak potem wszyscy pójdą do Arosa, to mi zamkną Między Wierszami i będzie kicha”. Wstałam, wzięłam książkę. Jeszcze ze dwa albo trzy razy się wahałam i mocowałam sama ze sobą. Skończyłam przy kasie, płacąc za Travers tyle, ile przewidział wydawca).

Aros i podobne księgarnie internetowe mogą sobie pozwolić na wielkie zniżki – sprzedają hurtowo, mają wiele zamówień, być może dostają też jakieś rabaty (nie wiem tego, to tylko domysł). W każdym razie muszą wychodzić na swoje, inaczej by nie obniżały cen. Księgarnie lokalne – nie molochy sprzedające jak leci, tylko wyspecjalizowane i kameralne punkty – na tego rodzaju rabacenie pozwolić sobie nie mogą. Nie dadzą mi więc książki za pół ceny – bo nie mają możliwości. Ale dadzą mi coś innego, coś, czego księgarnia internetowa dać nie potrafi, bo i nie taka jej rola – dadzą mi siebie. Przestrzeń, klimat, ludzi, czas.

W Między Wierszami można zanurzyć się w wielkim, wygodnym fotelu; można posiedzieć na parterze (półki z książkami, te fotele, klimat kojarzący się trochę ze staroświecką biblioteką domową); można pójść na piętro, gdzie są nowoczesne stoliki, albo wybrać ogródek przed budynkiem. Lubię tam zajrzeć, gdy jestem na Błoniach, chcę popracować, odpocząć, spotkać się z kimś.

W Fice powoli odkrywam nową przestrzeń. Już polubiłam parapet wystawowy, na którym można siadać i obserwować, co się dzieje w tak zwanej Alei Fontann. Nie mogę się doczekać wykończenia pokoiku na piętrze – coś czuję, że będę tam często wpadać z laptopem, by napisać felieton lub post. Dobrze mi się siedzi na kolorowych, przytulnych fotelach w głównej, wypełnionej książkami części; i nie mogę się doczekać obejrzenia malunków sów, które już powstają. Plus coś jeszcze: w ten piątek w Fice rusza pierwsze spotkanie Klubu FikoFilów, spotkanie, w którego zainicjowaniu mam swój udział; spotkanie, podczas którego w mniejszej lub większej grupie miłośników książek (i nie tylko książek, i nie tylko książek dla dzieci) będziemy rozmawiać – o książkach właśnie, o Szczecinie i o czym tylko przyjdzie nam do głowy. Od pewnego czasu bardzo mi brakowało takiego miejsca, takiego zgrupowania ludzi – teraz je dostanę.

Kluboksięgarnia FiKa:bibliopatyczna sowa sprzątnęła mi książki sprzed nosa!

Pomyślałam sobie, że tak na logikę biorąc, zostanę prawdziwym memowym Januszem, jeśli książki dostępne w Fice czy Między Wierszami będę kupować w księgarniach internetowych, bo tam taniej, a potem – za miesiąc, rok czy dekadę – będę chodzić po mieście oburzona, bo mi zamknęli ulubioną kluboksięgarnię, będę pomstować: „Co za wiocha i co za barbarzyńcy, że też nikt nie wspierał tej księgarni, by nie upadła!”, będę mówić z niesmakiem: „W tym Szczecinie to się nic fajnego nie utrzyma, ledwo otworzą, to zaraz zamkną, tylko jakieś tandety pozostały i nie ma gdzie pójść”. Baśko-Januszu, a jak się miały utrzymać i nie zamknąć, skoro ty (ja) i cała reszta takich jak ty (ja) wprawdzie chętnie wpadała na chwilę, korzystała z przyjemnego klimatu etc., ale książki to już kupowała gdzie indziej, bo taniej?

(To trochę jak nie iść na wybory, a potem się wściekać, że wygrała znienawidzona partia, że partia popierana dostała za mało głosów i w ogóle „czemu gromada leniwych kretynów nie ruszyła tyłka i nie poszła głosować”).

W tej chwili kupowanie w lokalnych księgarniach traktuję jako swoją osobistą małą misję. Nie uratuję całego świata, ale mogę uratować drobny kawałek. Książki dostępne lokalnie kupuję lokalnie, w tych moich ulubionych księgarniach. Przy okazji: to nie tylko książki dla dzieci. Wprawdzie w Między Wierszami dopadłam śliczny zbiór opowiadań Beatrix Potter, a w Fice kolekcjonuję Dahla, ale książki dla dorosłych też tam są – choćby wspomniana biografia Travers z Między Wierszami czy „Egzorcysta” i kilka innych tomów opowieści grozy, które kuszą na Fikowej półce („Egzorcystę” wyniosłam po wspomnianej wcześniej imprezie wraz z „Matyldą”).

To moje obecne hasło, którego używam, by znajomym sugerującym „poszukaj sobie tam czy tam, będzie taniej” wyjaśnić, dlaczego jednak nie poszukam taniej: kupuję lokalnie, bo ratuję księgarnie. Jestem Wielkim Zakupowym Ratowaczem Lokalnych Księgarni (ładnie brzmi. Muszę sobie zrobić taką naklejkę na portfel). Mam swój udział w tym, że moje ulubione miejsca sprawnie funkcjonują. Kupuję rzadziej, mniej, ale właśnie w tych punktach, nie w dyskontach, na wyprzedażach i innych.

Bo chcę móc tam pójść, gdy tylko pojawi się ochota – do FiKi, do Między Wierszami, do innej lokalnej księgarni, która uwiedzie mnie swoim klimatem i da mi więcej niż tylko możliwość zakupu. Bo chcę mieć poczucie, że wspieram to, co jest mi bliskie. Bo zwyczajnie, po prostu – jako użytkownik i sympatyk tych miejsc czuję się też za nie odrobinę odpowiedzialna.

Więc ratuję księgarnie. Kupując lokalnie.

fot.: stąd, stąd i stąd